Προς τη Βιώσιμη Κινητικότητα στην Ευρωπαϊκή Πόλη – Αποτίμηση πολιτικών και προσέγγιση μεθοδολογίας σχεδιασμού αστικών μεταφορών

Το ερευνητικό ενδιαφέρον της διατριβής εστιάζεται στην έννοια βιώσιμη κινητικότητας, που χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια στην πολιτική και το σχεδιασμό μεταφορών. Πηγάζει από τη έννοια βιωσιμότητα και βιώσιμη ανάπτυξη και αναφέρεται στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των μεταφορών. Η εφαρμογή της στις αστικές μεταφορές επιβάλλει τη μείωση της κυκλοφορίας ΙΧ και την προώθηση φιλικών στο περιβάλλον μέσων μεταφοράς.

Η βιώσιμη κινητικότητα είναι μία έννοια αντιφατική και αμφιλεγόμενη. Προϋποθέτει τη μείωση της χρήσης του ΙΧ στο πλαίσιο των τάσεων της διεθνούς οικονομίας που ωθούν στην ανάπτυξη της παραγωγής και της χρήσης του. Ωστόσο, προς αυτό το στόχο ασκούνται τα τελευταία χρόνια στις ευρωπαϊκές πόλεις καινοτόμες πολιτικές μεταφορών. Στο πλαίσιο της διατριβής, επιχειρείται μία κριτική θεώρησή τους. Εξετάζεται η σκοπιμότητα εφαρμογής τους στην Αθήνα και προσεγγίζονται οι αρχές μίας νέας μεθοδολογίας, που θα τις χρησιμοποιεί ως εργαλεία σχεδιασμού.

Η συνεισφορά της διατριβής εστιάζεται στο επιστημονικό πεδίο της πολιτικής μεταφορών, σε μια συγκυρία που τα κυκλοφοριακά προβλήματα των πόλεων διογκώνονται, ενώ λύσεις υπέρ του ΙΧ έχουν αποδείξει το δυναμικό τους. Η κυρίαρχη πρόκληση που θα αντιμετωπίσουν οι ευρωπαϊκές πόλεις τα επόμενα χρόνια είναι να γίνουν βιώσιμες: πόλεις με κοινωνική συνοχή και ενεργούς πολίτες, εξοπλισμένες με σύγχρονες υποδομές που δεν ρυπαίνουν το περιβάλλον.

Η διαχείριση των προβλημάτων κυκλοφορίας είναι κρίσιμη για την επιτυχία της βιώσιμης πόλης. Επομένως, η προσέγγιση ενός συστήματος μεταφορών που την εξυπηρετεί και η δόμηση μεθοδολογικών εργαλείων για το σχεδιασμό του εγγράφεται στο εκκολαπτόμενο επιστημονικό πεδίο της βιώσιμης πόλης.

Πρόκειται για ένα σχεδιασμό που υποτάσσεται στις νέες κατευθύνσεις που θέτει η πολεοδομία για τη βιώσιμη πόλη, ενώ παράλληλα ανταποκρίνεται και θεωρεί δεδομένες τις νέες απαιτήσεις για ένα ανθρώπινο και ήπιο οδικό αστικό περιβάλλον που θέτει η έννοια βιώσιμη κινητικότητα: το δικαίωμα στο περπάτημα και το ποδήλατο, το δικαίωμα σε περισσότερη κινητικότητα και λιγότερα κυκλοφοριακά προβλήματα. Το ΙΧ δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτές τις απαιτήσεις. Καθώς τα προβλήματα που προκαλεί οξύνονται, η αναγκαιότητα για μία κινητικότητα περισσότερο βιώσιμη γίνεται όλο και πιο έκδηλη στην κοινή γνώμη και τους επιστήμονες που ασχολούνται με τις αστικές μεταφορές.